ولادت: 23 شوالالمکرم 1374 هـ.ق، طهران
ارتحال: 26 شعبانالمعظم 1440 هـ.ق، مشهد مقدّس
اساتید عرفان:
آیةالحق حضرت حاج سید هاشم حدّاد رضوان اللَه علیه
حضرت علامه آیةاللَه حاج سید محمدحسین حسینی طهرانی قدّس اللَه سرّه
ویژگی اصلی حضرت آیتاللَه سید محمدمحسن حسینی طهرانی قدّس اللَه سرّه
وصول به مقام تجرّد قرب ذات پروردگار بود. ایشان با حقیقت وجود خود به باطن سرّ حقایق عالم تکوین رسیده و بر آنها اشراف کامل داشت. در نتیجه، مطالب ايشان ناشى از تراوشات باطن بصيرت ضمير وصول به حقایقِ عوالم ملکوتى بود.
حُسنِ سلوک، جاذبۀ عجیب اخلاقی و اجتماعی، احاطه و اشراف بر زوایای نفوس افراد، وصول به کُنه موقعیّت اشخاص، سعه ظرفيت از ویژگیهای ایشان بود.
جامع علوم نقلی و عقلی
حضرت حاج سید هاشم حدّاد به ایشان فرموده بودند:
«سید محمدمحسن! روی درس خویش اِتقان* داشته باش!»
روی این جهت، ایشان مجدّانه به تحصیل علوم و معارف الهی پرداخت، تا جایی که به بالاترین مدارج علمی حوزوی نائل گشت.
ایشان در عرفان و فلسفه و فقه و اصول و پىبردن به کُنهِ معنای کلمات ائمۀ معصومین علیهم السلام دارای جامعیّتی کمنظیر بود و بر علوم ظاهری مانند پزشکیِ روز و هیئت اشراف داشت.
مأموریّتِ نشر مبانی توحیدی حضرت آیتاللَه طهرانی
خصوصیت ویژۀ ایشان در تلقی حقایق عرفانی و جامعیت علمیِ کمنظیرشان سبب شد که مرحوم علامۀ طهرانی به ایشان فرمودند:
«ما به تكليف ظاهری خود عمل كرديم و حقايق را به رشتۀ تحرير درآورديم؛ از اين به بعد تو باید اين مبانى را تبیین و تبليغ كنى و به گوش همه برسانى، تا بهدست فراموشى سپرده نشود.»
پیرو آن وصیت مهم، ایشان با قلم شیوا و بیان رصینِ خود به نشر و تبیین مبانی مکتب عرفان پرداختند و بسیاری از آثار گرانسنگ مرحوم علامۀ طهرانی را با مقدمه و تعلیقاتی منتشر نمودند.
بدین جهت ایشان را میتوان مهمترین مقرِّر و تبیینگر مکتب توحیدی مرحوم علامۀ طهرانی و مدرسۀ عرفان در سنوات اخیر دانست.
حریّت و پاسداری از حریم اهلبیت
در بیان احکام شرع تبیین مُرّ حق (یعنی مطلب حقّی که پذیرش آن تلخ و سنگین باشد) هیچ گونه مصلحتاندیشی در ضمیر او نمیگنجید. چنان استحکام و اِتقانی داشت که اگر کوهها از جاى میلرزید او در کلامش نمیلرزید! گویی اگر تمام عالم در برابر مطالب مبانى حقّ او بایستد او یکتنه خواهد ایستاد!
ایشان حقیقت دین را ولایت حضرات معصومین علیهم السلام میدانست در حمیّت و عِرقِ احیای مکتب اهلبیت علیهم السلام و حفظ حدود آن بینظیر بود.
حریم امامت را خطّ قرمز تشیّع میدید و اطلاق لفظ «امام» و تعابیری مانند «حسینِ زمان» «علیِ زمان» را بر غیر امام معصوم بهطور مطلق جایز نمیدانست.
گزیدهای از بیانات آیتاللَه سید محمد محسن حسینی طهرانی
مرجعیت و فتوا
میفرمودند: «مرجع تقلید باید به ملکۀ طهارت نفس رسیده باشد و چشمان ملکوتى او تمام امور پشت پرده حوادث آینده را آشکارا مشاهده کند.»
«مرجعیّت شیعه نباید فقط در مجالس عزاداری اهلبیت با مردم همراه باشد بلکه باید در فتنهها ناهنجاریها نارواییها گرفتاریهای مردم نیز با آنها همنوا همصدا شود. تنها به تماشا نظاره ننشیند و از هیچ تهدید ارعابی هراس به خود راه ندهد.»
نسل جوان
«جوانان به فطرت الهی صفات ربوبی از سایرین نزدیکترند. جوان امروز بیش از آنکه به سخنان ما گوش فرا دهد. به عملکرد رفتار ما مىاندیشد و آن را با موازین فطرى عقلانى خویش به محک سنجش مىگذارد.»
«تألیف کتابهاى فقهى اخلاقى در برابر یک دروغ خلاف، پشیزى بهحساب نمىآید و برگزارى مجالس وعظ خطابه در برابر رویکرد خلاف اخلاق، سودى نخواهد بخشید.»
«امروزه دیگر سخن از طهارات و نجاسات با نسل جوان ثمرى ندارد و رساله هاى عملیّه در فضاى فرهنگ باورهاى نسل جدید
چندان مشکلى را حل نخواهند کرد!»
حقیقت تشیّع
بارها میفرمودند:«شیعۀ امیرالمؤمنین علیه السلامکسی است که بهدنبال او حرکت کندهرچند بهظاهر نصرانی باشد!مخالف امیرالمؤمنین علیه السلامکسی است که برخلاف مسیر ولایت اوکه مسیر حق است،حرکت کندهرچند بهظاهر شیعه باشد!»
«آن پرستار مسیحى که براى خاطر خدا خدمت به بیماران را بهنحو احسن با روى خوش انجام مىدهد حقّاً واقعاً شیعۀ امیرالمؤمنین علیه السلام است!»
«آن پرستار شیعه که با مریضان بهخشونت برخورد مىنماید و قلب آنها را مىشکند از مذهب امیرالمؤمنین علیهالسلام بهدور است!»
سلوک عقلانی
بسیار تأکید داشتند که: «اساس معرفت تکامل بشری نزول ادیان الهی تربیت و سیروسلوک الی اللَه بر پایۀ فهم و عقل و فطرت است.
سلوک بدون فهم همچون حرکت چارپایان بر محور واحد است! و ابداً هیچگونه تأثیر تحوّلی در سیر صعودی نفس بهسمت عالم قدس بهوجود نخواهد آورد.»
ارتحال حضرت آیتاللَه طهرانی قدّس اللَه سرّه
سرانجام پس از تحمل سالها بیماری خامۀ عنبرآمیز او از فیضان مِشک و عبیر بازایستاد بنان جواهراثرش از نشر لئالی دُرَرِ تابناک معارف حقّۀ الهیّه فرو ماند. قلبی که یک عمر برای اعتلای کلمۀ توحید تبیین مقام ولایت کلیّۀ الهیّه دفاع از حریم تشیّع دفاع از مبانى اصیل فرهنگ اسلامى میتپید، مقارن با اذان ظهر روز پنجشنبه 26 شعبانالمعظّم 1440 هجری قمری در عتبۀ مقدّسه حضرت ثامنالأئمّه علىّبنموسى الرّضا علیه آلافُ التّحیةِ و الثّناء از حرکت بازایستاد.
نفس قدسیاش به نداى «إرجِعی…» لبّیک گفته سرمست از بادۀ «وَ سَقاهُمْ رَبُّهُمْ شَراباً طَهُوراً» شاهد وصل را در آغوش کشید به ریاض قدس «فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَلِیک مُقْتَدِر» پرواز نمود.
کتاب اسرار ملکوت (۳ جلد) (تعداد جلدها: 3)
پدیدآور آیة اللَه سید محمد محسن حسینی طهرانی
دیدگاهها